Amnezja alkoholowa

Pod wpływem alkoholu w charakterystyczny sposób zmienia się nasze zachowanie. Mamy trudności w chodzeniu, obraz otaczającej rzeczywistości jest zamazany. Mowa staje się bełkotliwa, a czas naszej reakcji – zwolniony. Nadwyrężamy również pamięć – alkohol wpływa bowiem na mózg. Niektóre z tych skutków mogą minąć zaraz po zaprzestaniu picia. Gdy jednak ktoś intensywnie pije przez długi czas, musi się liczyć z tym, że będzie miał deficyty w pamięci. I nie miną one jeszcze długo po wytrzeźwieniu.

Alkohol uszkadza mózg

Wieloletnie picie może powodować rozległe zmiany w mózgu. Na to, jak duża będzie ich skala, wpływa wiele czynników. Do nich zalicza się np. ilość wypijanego alkoholu i częstotliwość picia. Nie bez znaczenia jest także wiek inicjacji alkoholowej i czas picia. Również ogólny stan zdrowia, predyspozycje genetyczne czy występujące w rodzinie uzależnienie od alkoholu odgrywają tu ważną rolę.

Duże dawki alkoholu, spożywane w szybkim tempie, po niewyspaniu się i na pusty żołądek mogą wpływać na utratę świadomości. Poziom alkoholu we krwi wówczas znacznie szybciej rośnie. Skutkiem takiego picia bywa trudność z przypomnieniem sobie ważnych szczegółów czy nawet całych zdarzeń, które miały miejsce w stanie upojenia.

Są osoby, które piją dużo, ale nie miewają z tym problemu. Są też i tacy, którzy nawet przy niewielkim upiciu się zauważają u siebie następnego dnia „dziury w pamięci”.

Problemy z pamięcią biorą się stąd, że alkohol wpływa na tymczasowe uszkodzenie hipokampu. To struktura odpowiedzialna w mózgu za zapamiętywanie. Jeśli ten obszar zostanie upośledzony, to równocześnie rodzi się problem w postaci utraty możliwości tworzenia nowych wspomnień. Za myślenie, planowanie, zapamiętywanie i podejmowanie decyzji odpowiedzialny jest płat czołowy. Gdy więc nieprawidłowo funkcjonuje, pojawiają się m.in. zaburzeniami koncentracji czy niezdolność do logicznego myślenia.

Ostrzeżenie z fazy… ostrzegawczej

Warto wiedzieć, że amnezja alkoholowa to jeden z pierwszych objawów, jakie występują w fazie ostrzegawczej rozwoju choroby alkoholowej. To drugi etap po fazie wstępnej, podczas którego alkoholik zaczyna coraz częściej szukać okazji do picia. Nie ma już oporów, aby inicjować kolejki czy „podkręcać tempo” picia. Wszystko po to, aby dostosować ilość wypijanego alkoholu swoich zapotrzebowań, które stają się coraz większe. Alkohol zdecydowanie poprawia jego samopoczucie, przynosi ulgę, odpręża oraz koi. Jednak każde rozpoczęte picie kończy się utratą kontroli, czyli nie potrafi już sobie odmówić, powiedzieć w odpowiednim momencie „stop”. Dlatego często nawet spożywa alkohol w ukryciu, aby otoczenie nie widziało, że np. dopija po imprezie lub wypija kilka drinków tuż przed nią. Często zaczyna urywać mu się film. To tzw. palimpsesty, czyli inaczej luki pamięciowe. Potocznie nazywamy je „urwanym filmem”. Z jednej strony osoba pijąca pozostaje świadoma, gdyż nie traci przytomności, a z drugiej – nie pamięta, co robiła czy mówiła po tym, jak się upiła. Utraty pamięci są efektem zatrucia ośrodkowego układu nerwowego.

Na tym etapie uzależnienia amnezja alkoholowa zdarza się dość często, nawet po wypiciu stosunkowo niewielkiej ilości alkoholu.

Zespoły amnestyczne – zespół Korsakowa i encefalopatia Wernickego

Zmiany w mózgu spowodowane nadmiernym i intensywnym piciem powodują także zespół amnestyczny – zespół Korsakowa i encefalopatię Wernickego. Te choroby są efektem niedożywienia i głębokich niedoborów witaminowych. Objawiają się tym, że alkoholik ma problem z zapamiętywaniem i przypomnieniem sobie kolejności ostatnich wydarzeń. Luki w pamięci świeżej wypełnia za to fałszywymi treściami. Ta ciągła konfabulacja sprawia, że wspomnienia mieszają mu się z teraźniejszością.

W takich przypadkach trzeba zgłosić się do neurologa, aby przeprowadził szczegółowe badania i opracował plan leczenia. Nie można jednak całkowicie zlikwidować skutków tych schorzeń. Jak duża będzie poprawa stanu zdrowia, zależy od stopnia zaawansowania choroby – im jest mniejszy, tym lepsze rokowania i większe szanse wyleczenia.

Kto ma większy problem z amnezją po alkoholu?

Na amnezję alkoholową bardziej narażone są kobiety, co wynika m.in. z tego, że substancja psychoaktywna szybciej uszkadza ich wewnętrzne organy. Ze względu na mniejszą warstwę tkanki tłuszczowej poziom alkoholu wzrasta u nich we krwi szybciej niż u mężczyzn.

Jeśli problemy z pamięcią w stanach upojenia zdarzają się dość często, warto zastanowić się nad tym, czy nie jest to już poważniejszy problem, czyli efekt uzależnienia od alkoholu. Zawsze można skonsultować go ze specjalistą.