Jak pomóc osobie uzależnionej?

Lekarze i psychologowie biją na alarm. Istnieje coraz więcej substancji oraz zachowań, które mogą prowadzić do rozwoju uzależnienia. Zwykle zaczyna się niewinnie, ale gdy nie możemy powstrzymać się od spożywania alkoholu, zażywania leków czy grania w gry komputerowe, może skończyć się dramatycznie. Po czym poznać, że mamy do czynienia z nałogiem i jak pomóc osobie uzależnionej?

Uzależnienie jako niebezpieczna choroba

Być może nie wszyscy zdają sobie sprawę, że uzależnić można się praktycznie od wszystkiego, co służy człowiekowi. Problem najczęściej pojawia się w momencie, kiedy zaczynamy tracić kontrolę nad daną czynnością. To właśnie ten objaw powinien być pierwszym sygnałem ostrzegawczym, którego nie należy lekceważyć.

Osoba zmagająca się z nałogiem zwykle prezentuje wiele różnych objawów, które pozwalają na rozpoznanie uzależnienia oraz jego skutków. Jednym z nich jest wyżej wspomniana utrata kontroli. O chorobie mogą świadczyć takie symptomy jak:

• problem z kontrolowaniem zażywania określonej substancji lub wykonywania danej czynności,
• koncentracja życia wokół picia, przyjmowania leków, narkotyków lub wokół określonego zachowania,
• zaniedbywanie innych sposobów spędzania wolnego czasu,
• fizjologiczne dolegliwości po odstawieniu środka uzależniającego (np. bezsenność, niepokój, biegunka, drżenie mięśni, nadciśnienie, nudności, wymioty, wzmożona potliwość),
• przyjmowanie substancji psychoaktywnej, pomimo że osoba uzależniona ma świadomość szkód przez nią spowodowanych.

Jak traktować osobę uzależnioną?

Zanim poszukamy odpowiedzi na pytanie, jak pomóc osobie uzależnionej, warto wcześniej dowiedzieć się, jak należy ją traktować. Na pewno nie powinniśmy postrzegać takiej jednostki jako osoby z marginesu społecznego, gdyż w ten sposób niczego nie osiągniemy, a możemy tylko pogorszyć sytuację, która i tak jest ciężka. Dlatego ważne jest, aby osoba borykająca się z nałogiem, była przez nas traktowana z należytym szacunkiem. Z drugiej strony nie powinniśmy jej traktować jak dziecka wymagającego nieustannej opieki. Przykładowo, jeżeli alkoholik domaga się kolejnej porcji alkoholu, niech go sobie sam zorganizuje. Jeśli narkoman pod wpływem zażytych substancji zaśnie na podłodze, niech tam się obudzi. Chodzi o to, aby takie osoby mogły same dostrzec skutki podejmowanych przez siebie działań.

W jaki sposób można pomóc osobie uzależnionej?

Zastanawiając się, jak pomóc osobie uzależnionej, należy wiedzieć, że pomaganie będzie najefektywniejsze, kiedy będzie odbywać się w sposób racjonalny, a nie emocjonalny. Tylko przyjęcie życzliwej i stanowczej postawy pozwoli uzależnionemu skonfrontowanie się ze skutkami nałogu, wymuszając podjęcie określonych decyzji. Niekiedy zdarza się, że bliscy starają się takim osobom wylewać alkohol, chować narkotyki itp. Tak naprawdę nie są to skuteczne działania, prowadząc jedynie do kolejnych kłótni oraz aktów przemocy.

Jak najlepiej zatem pomóc osobie uzależnionej? Jak się okazuje, jedną z najskuteczniejszych metod jest interwencja. Polega ona na tym, że gromadzą się bliscy alkoholika czy narkomana i pod obecnością osoby mającej doświadczenie w prowadzeniu tego typu rozmów, dochodzi do konfrontacji uzależnionego z faktami. W trakcie takiej rozmowy nałogowiec powinien usłyszeć wyraźny komunikat, że jego rodzina nie będzie już dłużej godzić się na to, aby się nie leczył. Następnie powinien dokonać wyboru – albo podejmuje specjalistyczną terapię, albo rezygnuje z leczenia i jest świadomy poniesienia konsekwencji takiej decyzji.

Na zakończenie jeszcze jedna wskazówka. Gdy już dojdzie do konwersacji z osobą uzależnioną, warto mieć przy sobie przygotowane dane ośrodka leczenia uzależnień, nazwiska terapeutów, numery telefonów itp. Dzięki temu nałogowiec będzie wiedział, gdzie powinien skierować swoje kroki, aby szukać dalszej pomocy.