Jak rozmawiać z nastolatkiem o uzależnieniu?

Presja rówieśnicza, poczucie niezrozumienia, łatwy dostęp do używek… To wszystko zwiększa u nastolatka ryzyko nałogu. Młody organizm szybciej przyzwyczaja się do działania różnych środków, przede wszystkim narkotyków. Jak rozmawiać z nastolatkiem o nałogach i leczeniu uzależnień? Kiedy przeprowadzić pierwszą rozmowę? Czy zawsze jest potrzebna? Radzi specjalista z ośrodka dla młodzieży uzależnionej.

Problem uzależnień dotyczy nie tylko dorosłych

Chociaż wiele mówi się o nałogach u dorosłych (najczęściej chodzi o alkoholizm, seksoholizm lub hazard), jedną z bardziej narażonych grup jest młodzież. Problem dotyczy przede wszystkim nastolatków w wieku 14-20 lat, czyli w okresie buntu.

Wówczas młody człowiek przechodzi szereg różnych przemian i kwestionuje autorytet rodziców. Ponad wszystko pragnie również akceptacji rówieśników. Zmaga się z wieloma problemami, m.in. w szkole czy w domu (nawet jeśli jako rodzic uważasz, że to „błahostki”). Dodatkowo eksperymentuje w trakcie imprez, szuka sposobu na dobrą zabawę, ucieczkę od codzienności, a czasami nawet uzyskanie energii (np. żeby lepiej się uczyć).

Wbrew pozorom ośrodek leczenia młodzieży uzależnionej to nie miejsce, w którym przemianę przechodzą tylko dzieci z problemami. Chociaż kłopoty w rodzinie (np. alkoholizm rodziców czy brak uwagi bliskich) rzeczywiście sprzyjają nałogom, uzależnienie może dotknąć także nastolatki z tzw. dobrego domu.

Kiedy porozmawiać z nastolatkiem o uzależnieniu?

Najlepszy moment na rozmowę o uzależnieniu (np. od narkotyków, dopalaczy czy alkoholu) to czas, gdy dziecko nie ma jeszcze żadnych tego rodzaju problemów. W takiej sytuacji można dokładnie przedstawić i wytłumaczyć młodej osobie, jakie niebezpieczeństwo płynie ze stosowania używek. Dla wielu rodzin to szansa, by ochronić nastolatka przed spróbowaniem substancji psychoaktywnych.

Jeśli jest taka możliwość – nie czekaj więc na podejrzane czy dziwne zachowania. Pierwszą rozmowę warto odbyć, gdy dziecko ma ok. 11-13 lat. Nie ma również znaczenia, czy boisz się o swoje dziecko. To taki temat, który warto poruszyć zawsze.

Co jednak w sytuacji, gdy już podejrzewasz u swojego dziecka uzależnienie i chcesz zabrać je na leczenie do specjalnego ośrodka dla młodzieży? Wtedy najważniejszy jest sposób przeprowadzenia takiej rozmowy – żeby nastolatek czuł, że ma u Ciebie wsparcie.

Jak przeprowadzić z młodzieżą rozmowę o uzależnieniach?

Rozmowa na temat tak delikatnych kwestii, jak nałogi wielu rodzicom wydaje się trudna i skomplikowana. Jeśli jednak odpowiednio się przygotujesz, znacznie zmniejszysz ryzyko np. kłótni. W jaki sposób rozmawiać z młodzieżą o uzależnieniach?

Zadbaj przede wszystkim o odpowiednią atmosferę i wybierz dobry moment. Najlepiej wykorzystać dzień, kiedy rodzina ma więcej wolnego czasu, np. w weekend czy w trakcie urlopu. Zamiast szybkiego dialogu między pakowaniem plecaka a śniadaniem – usiądźcie wygodnie na kanapie czy przy stole.

Dziecko powinno być przede wszystkim partnerem do rozmowy, czuć się bezpiecznie i wiedzieć, że może powiedzieć cokolwiek – bez obaw, że zostanie skarcone. Słuchaj nastolatka i pozwól mu się wypowiedzieć. Zadbaj też o odpowiednie przygotowanie, w tym merytoryczne. Pamiętaj o wzajemnym szacunku.

Rozmowa z nastolatkiem: czego nie robić?

Do ośrodka dla młodzieży uzależnionej często trafiają nastolatkowie, którzy chcą zrobić rodzicom „na złość”, zażywając narkotyki. Sposób rozmowy ma kluczowe znaczenie dla relacji, dlatego zadbaj o sposób wypowiadania słów.

Żeby dialog był maksymalnie skuteczny:

• nie krzycz i nie podnoś głosu, zamiast tego cierpliwie tłumacz i podawaj rzeczowe argumenty;
• unikaj takich słów jak „musisz”, „trzeba”, „nie rób”, zamiast nich przedstawiaj alternatywy i propozycje;
• nie osądzaj i nie krytykuj, a staraj się zrozumieć inną perspektywę oraz podejść do niej z szacunkiem i empatią;
• nie kłam, np. na temat własnych nałogów, zawsze rozmawiaj szczerze, nawet jeśli prawda jest niewygodna.

Skontaktuj się z ośrodkiem leczenia uzależnień

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim dzieckiem o nałogu? A może szukasz pomocy, by wyciągnąć je np. z narkotyków? W klinice Oaza zyskasz wsparcie specjalistów. To miejsce, w którym leczenie uzależnień młodzieży odbywa się zawsze na zasadach partnerskich, a nastolatkowie i ich rodzice mogą zwrócić się o pomoc z każdym problemem. Zadbaj o to, by dziecko zmieniło swoje życie na lepsze!

Sprawdź więcej:

• Jak postępować z alkoholikiem
• Jak przestać pić
• Przymusowe leczenie
• Odtrucie alkoholowe
• Choroba alkoholowa
• Odwyk alkoholowy
• Alkoholizm w rodzinie
• Pomoc rodzinie alkoholika
• Jak pomóc alkoholikowi
• Objawy alkoholizmu
• Skutki alkoholizmu