Kto diagnozuje alkoholizm

Proces diagnozowania alkoholizmu nie należy do zadań prostych. Jakie mamy sposoby na odróżnienie uzależnienia alkoholowego od picia ryzykownego lub od picia szkodliwego? Choroba alkoholowa wiąże się z zaadaptowaniem pewnych ośrodków mózgowych do obecności wysokiej koncentracji alkoholu oraz z uzależnieniem fizycznym manifestującym się na przykład przykrymi objawami abstynencyjnymi mającymi miejsce w czasie odstawienia alkoholu lub w przypadku jego ograniczonego dawkowania. Choroba ta wywołuje także patologiczne zmiany wielu narządów naszego organizmu oraz niekorzystne, emocjonalnie i społecznie, zachowania. Jakie więc czynności diagnostyczne poprzedzające leczenie alkoholizmu należy przeprowadzić? Na czym polega diagnozowanie alkoholizmu i kto to czyni?

Uzależnienie od alkoholu – sposoby diagnozowania

Są dwie ścieżki diagnostyczne, którymi można pójść, określając chorobę alkoholową. Pierwsza z nich polega na badaniu zjawisk fizjologicznych i klinicznych. Druga z kolei opiera się na badaniu zjawisk behawioralnych i psychologicznych wiążących się z pacjentem. Uzależnienie od alkoholu na podstawie pierwszej metody, mającej za podstawę zjawiska fizjologiczne stwierdza się wtedy, gdy:

• u pacjenta zaobserwuje się tak zwany zespół abstynencki, który manifestuje się silnym drżeniem mięśniowym, napadami drgawkowymi, czyli tak zwanym delirium tremens, halucynacjami i majaczeniami,

• zauważa się znaczny wzrost tolerancji organizmu na obecność alkoholu,

• pacjent skarży się na zaburzenia pamięci,

• uwidaczniają się zmiany organiczne wielu narządów, a w tym alkoholowe zapalenie wątroby lub zwyrodnienie mózgowe, marskość wątroby wraz ze zwyrodnieniem tłuszczowym, zapalenie trzustki, miopatia i kilka jeszcze innych.

Natomiast stwierdzenie niektórych charakterologicznych zmian u pacjenta jest drugą ścieżką diagnozowania uzależnienia od alkoholu, o której wyżej wspomnieliśmy. Jako przykłady zmian o podłożu psychologicznym i behawioralnym, których zaczynem jest alkoholizm, możemy tutaj wymienić rozpad życia rodzinnego i małżeństwa, utratę pracy, naruszenia prawa, prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu itp. Dla pacjenta, u którego zdiagnozowano chorobę alkoholową, najczęściej jedyną i ostatnią deską ratunku staje się ośrodek dla alkoholików.

Kryteria diagnozowania choroby alkoholowej

Alkoholizm jest po prostu chorobą, a więc czymś, co, jeśli chodzi o jego destrukcyjne skutki dla organizmu, jest podobne do gruźlicy, cukrzycy lub nawet do nowotworu.

Na podstawie koncepcji amerykańskiego fizjologa Elvina Mortona Jellinka w 1956 roku Amerykańskie Stowarzyszenie Medyczne uznało oficjalnie alkoholizm za jednostkę chorobową. Do tego momentu wszelkie incydenty związane z nadużywaniem alkoholu traktowano w kategoriach etycznych jako pewnego rodzaju zaburzenia moralne osobowości. Wtedy też rozpoczęto prace mające na celu wypracowanie stosownych metod, przy pomocy których można byłoby wdrożyć leczenie alkoholizmu. Zapoczątkowało to także badania nad ustaleniem pewnych kryteriów diagnozowania alkoholizmu. Uznano, że centralnym i głównym objawem nałogu jest przymus spożywania alkoholu. Jest to ten moment w życiu osoby uzależnionej, w którym wszystko przestaje dla niej się liczyć, oprócz możliwości napicia się.

Aby zdiagnozować zespół uzależnienia od alkoholu, należy stwierdzić u pacjenta przynajmniej trzy spośród niżej wymienionych symptomów:

• nieodparte pragnienie spożycia alkoholu,

• niepanowanie nad swoimi zachowaniami związanymi ze spożywaniem alkoholu, a więc nieumiejętność oceny czasu rozpoczęcia i zakończenia picia oraz kontroli konsumowanych ilości,

• patologiczne zmiany w fizjologii narządów,

• brak zainteresowania innymi formami uprzyjemniania swojego życia oraz poświęcanie coraz większej ilości czasu na zdobywanie i spożywanie alkoholu,

• dalsze picie mimo świadomości wyraźnych dowodów świadczących o postępie choroby.

Dodajmy jeszcze, że w latach 40. dwudziestego wieku wprowadzono specjalne kwestionariusze i tak zwane skale skriningowe ułatwiające właściwą diagnostykę uzależnień alkoholowych.

Kto i gdzie diagnozuje alkoholizm

Właściwego zdiagnozowania pacjenta w przypadku choroby alkoholowej mogą dokonać tylko lekarze o odpowiednim przygotowaniu. Obserwacje wszystkich innych osób mogą jedynie stanowić materiał pomocniczy, natomiast ostateczną diagnozę stawia zawsze i wyłącznie lekarz. Każdy ośrodek dla alkoholików ma takich lekarzy. Wszyscy również zapewne słyszeli o przychodniach AA. Leczenie alkoholizmu w takich ośrodkach lub przychodniach to szansa na całkowite wyzdrowienie i lepsze życie