Terapia zakupoholizmu

Uzależnienie od zakupów to nałogowe, niekontrolowane kupowanie produktów, bez namysłu, refleksji nad konsekwencją tego zachowania, będące wewnętrznym przymusem. Nieodparta potrzeba nabywania, wydawania pieniędzy na rzeczy niekoniecznie potrzebne lub takie, które znajdują się już w naszym posiadaniu, to zachowanie, do którego popychają różne czynniki. Mogą to być problemy w pracy, w życiu prywatnym, niskie poczucie własnej wartości itd. Zakupy mają być czymś, co zrekompensuje zły dzień, kłopoty, poprawi samopoczucie, zredukuje napięcie.

Leki i psychoterapia

Zakupoholizm jest nałogiem, który można porównać np. do alkoholizmu. W obu przypadkach mechanizm uzależnienia objawia się bardzo podobnie. Zakupy są dla zakupoholika tym, czym jest alkohol dla alkoholika. W kompulsywnym kupowaniu konsekwencje są jednak głównie finansowe. Wstępem do terapii zakupoholizmu jest szczegółowy wywiad, który psychoterapeuta przeprowadza z osobą uzależnioną. Leczenie tego nałogu opiera się na:

• farmakoterapii – podawaniu leków antydepresyjnych,
• psychoterapii – najczęściej opierającej się na technikach behawioralno-poznawczych.

Podczas terapii pacjentom uświadamia się przede wszystkim, jakie są konsekwencje tego nałogu, czyli jak duża jest ostatecznie skala szkód.

W leczeniu zakupoholizmu ważne jest również wsparcie bliskich osób. Dlatego terapeuta często proponuje, aby zakupoholikowi podczas zakupów ktoś towarzyszył. W ten sposób będzie czuł, że musi panować na skalą zakupów. Aby odzyskać kontrolę nad sobą i swoimi wyborami u pacjentów nie stosuje się nakazów. One rodzą w nich tylko bunt. Zakupoholik dostaje więc różne alternatywy: „albo nic nie kupisz, albo kupisz kilka egzemplarzy konkretnego produktu”, aby mógł znowu sam decydować, jaką opcję wybierze.

Gotówka zamiast karty i inne cenne rady

Poza samym leczeniem farmakologicznym i sesjami terapeutycznymi zakupoholikom daje się również takie rady, żeby:

• zamiast karty kredytowej czy płatniczej korzystali z gotówki,
• nauczyli się planowania wydatków,
• ustalili w banku limit dziennych wypłat z karty płatniczej,
• systematycznie spłacali swoje długi,
• nie kupowania pod wpływem impulsu, emocji – zakupy mają być przemyślaną czynnością.

Oprócz tego terapia dedykowana zakupoholikom polega na tym, aby wyszukać alternatywne zainteresowania i je realizować. Tym samym mniej czasu mają na to, aby myśleć tylko o tym co, gdzie, kiedy i jak kupić.

Dotarcie do sedna problemu

Mimo iż osoba uzależniona od zakupów będzie początkowo zaprzeczać, że ma problem i negować potrzebę leczenia, warto jednak dążyć do tego, aby skłonić ją do skorzystania z pomocy specjalistów od nałogów. Sama terapia – w zależności od stopnia nałogu – może być przeprowadzona w trybie stacjonarnym lub ambulatoryjnym. Spotkania odbywają się indywidualnie lub grupowo. Aby leczenie przyniosło określony skutek, trzeba poznać powody, przez które dana osoba uzależniła się od kompulsywnego robienia zakupów. Dotarcie do sedna problemu możliwe jest dzięki wspomnianej już terapii poznawczo-behawioralnej.