Alkoholizm to choroba, która trwa latami. Przez ten czas organizm wyniszczany jest przez substancję psychoaktywna, jaką jest alkohol przyjmowany pod różnymi postaciami. Oprócz skutków fizycznych, powoduje także psychiczne oraz społeczne. Niesie za sobą często też przemoc w rodzinie – słowną lub fizyczną.
Neurotoksyczne skutki działania etanolu najszybciej widoczne są w układzie nerwowym. Przykładem zmian, jakie zachodzą w mózgu, są:
Nadużywanie alkoholu powoduje różne choroby układu krążenia. Wśród najczęstszych przypadków wymienia się:
Fizjologiczne reakcje organizmu na nadużywanie alkoholu są uzależnione przede wszystkim od indywidualnych predyspozycji. Niestety zdarzają się też nieprzewidziane konsekwencje, które mogą wystąpić np. u osób z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego. Wówczas ma miejsce patologiczne picie alkoholu, nierzadko określane także jako powikłane lub skomplikowane formy upijania się. Trudne do przewidzenia następstwa przytrafiają się też na skutek zatruć mieszanych, czyli takich, które powstają poprzez połączenie etanolu z lekami lub innymi środkami chemicznymi.
Choroba alkoholowa najczęściej jest rozpatrywana z męskiej perspektywy. Tymczasem nadmierne picie alkoholu dotyczy również kobiet, które z uwagi na specyficzne uwarunkowania uzależniają się szybciej niż płeć przeciwna. Trzeba jednak podkreślić, że najbardziej narażone na skutki nadużywania napojów wysokoprocentowych są dzieci. Niektóre z nich przychodzą na świat z płodowym syndromem alkoholowym tzw. FAS. Z kolei te, które wychowują się w rodzinach dotkniętych problemem alkoholowym, są pozbawiane dzieciństwa i zmuszane do przejęcia ról dorosłych.
Specjalista: Iwona Rubacha – Obst
Poza fizycznymi skutkami alkoholizmu wywołuje również zmiany w psychice. Mogą to być takie choroby jak:
Skutki alkoholizmu widoczne są także w sferze rodzinnej i zawodowej. Utrata kontroli nad własnym życiem sprawia, że alkoholik rezygnuje ze świadomego i racjonalnego podejmowania codziennych decyzji. Zdaje się na przypadek. Konsekwencją są: utrata bliskości z członkami rodziny, kłótnie, nieporozumienia, rozpad związku, rozwód, utrata więzi z dziećmi, a często również odebranie przez sąd prawa do ich wychowywania. Podobnie dzieje się w kontaktach z przyjaciółmi i znajomymi. Alkoholik nie jest osobą mile widzianą – towarzystwo zaczyna więc go unikać, a on – otoczenia.
W sferze zawodowej skutki alkoholizmu to najczęściej:
Nierzadko też do skutków społecznych alkoholizmu zalicza się konflikty z prawem (np. przypadkowe bójki spory w miejscach publicznych), problemy finansowe (pożyczania środków na życie, długi, egzekucje komornicze i sądowe nakazy zapłaty).
Alkoholizm według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zajmuje 3 miejsce wśród czynników, które zagrażają zdrowiu populacji. Alkohol osłabia układ odpornościowy (immunologiczny) i jest najczęstszą przyczyną wypadków drogowych. Alkoholicy częściej doznają też różnych urazów.
Nadmierne spożywanie substancji psychoaktywnej doprowadzić może także do zatrucia alkoholowego. Oznacza to, że w zbyt krótkim czasie została wypita zbyt duża dawka alkoholu, która może doprowadzić do utraty przytomności. Pojawiają się wówczas:
Jeśli taka osoba straciła przytomność, to wówczas objawem zatrucia alkoholowego jest m.in. płytki oddech i niska temperatura ciała (hipotermia). Mogą pojawić się także wymioty, a zadławienie się lub uduszenie podczas nich to częsta przyczyna śmierci u alkoholików. W najgorszych przypadkach pojawiają się także napady padaczkowe i śpiączka.
Nadużywanie alkoholu to dążenie do autodestrukcji. Skutki alkoholizmu przekładają się na codzienne funkcjonowanie. Oprócz wyniszczania organizmu kończy się to zazwyczaj również zniszczeniem więzi z najbliższymi osobami. Alkoholicy też krócej żyją – nie tylko z powodu pogarszającego się zdrowia, ale także w wyniku popełnianych samobójstw, do których mają większą skłonność niż osoby niepijące.
Spożywany w nadmiernych ilościach alkohol nie oszczędza także układu pokarmowego. Powoduje tu wiele chorób, takich jak np.:
Alkohol wpływa także na wydolność seksualną. W niewielkich dawkach może dodawać odwagi, redukować wstyd i przez to zwiększać popęd seksualny. Jednak przewlekłe picie alkoholu prowadzi do osłabienia wydolności seksualnej. Zarówno u kobiet, jak i mężczyzn objawia się mniejszym popędem płciowym. U kobiet uzależnionych od alkoholu obniża się płodność i szybciej pojawia się menopauza. Z kolei u mężczyzn alkoholizm może doprowadzić do impotencji, zburzeń wzwodu, opóźnienia ejakulacji czy płodności.