Choroba alkoholowa zazwyczaj zbiera większe żniwo niż tylko problem w postaci osoby uzależnionej. Alkoholizm przypomina czasami efekt domina. Codzienne życie toczy się wokół alkoholika, jego nastrojów, nieradzeniu sobie z codziennością, z nałogiem, nieprzewidywalnością. Dezorganizuje tradycyjny model rodziny i nadaje zupełnie inny niż tradycyjny kształt życiu członkom tej małej społeczności. Alkoholizm w rodzinie wywołuje wiele destrukcyjnych skutków.
Tak naprawdę na słabości alkoholika cierpią inni członkowie. To oni:
Choroba alkoholowa jest związana nie tylko z piciem i zaniedbywaniem podstawowych obowiązków w stosunku do najbliższych. Wiąże się też z wywoływaniem wielu negatywnych emocji i przeżyć. Członkowie rodziny permanentnie doświadczają napięcia psychicznego, przemocy, problemów finansowych. Osoba zmagająca się z nałogiem może powodować w nich smutek, wyrzuty sumienia, poczucie niesprawiedliwości. Dzieci alkoholików bardzo często mają deficyty empatii, kłopoty z wyrażaniem własnych potrzeb i trudności z nawiązywaniem relacji.
Nałóg zaburza funkcjonowanie całego systemu rodzinnego. Każda z rodzin jest inna, dlatego trudno wskazać rozwiązanie, które będzie pasować do wszystkich jej członków. Na pewno w rodzinie alkoholowej uwagi wymagają dzieci, które potrzebują objęcia szczególną troską. W sytuacjach przemocy nie należy bać się korzystania z pomocy policji i współpracujących z nią instytucji. Decydując się na konkretne działania, trzeba być konsekwentnym i cierpliwym w stosunku do alkoholika, gdyż tylko taka postawa może przynieść oczekiwane rezultaty. Pamiętaj, że nikt nie ma prawa niszczyć Twojego życia.
Specjalista: Patrycjusz Maniecki
Jak sobie radzić z alkoholizmem w rodzinie? Z pewnością trzeba przestać alkoholika kontrolować w zakresie picia oraz tego, gdzie, z kim i po wychodzi. Chować przed nim alkohol, wylewać go, organizować mu czas, wyręczać go z codziennych obowiązków. Nie wolno dawać się zwodzić obietnicom składanym pod wpływem alkoholu, np. temu, że następnego dnia do domu wróci trzeźwy. Koniec z braniem konsekwencji za jego picie. Czas na to, aby sam zaczął je ponosić i przekonał się, jakie efekty przyniosło nadużywanie przez niego alkoholu, ile rzeczy być może już nieodwracalnie stracił. To trudne, bo jeśli kogoś się kocha, to ciężko jest nagle przestać robić dla osoby uzależnionej i za nią tyle rzeczy. Ale to jedyna szansa na to, aby alkoholik szybciej wytrzeźwiał.
Osoby współuzależnione również potrzebują pomocy psychoterapeutów. Odzyskanie kontroli nad własnym życiem, ponowne dostrzeżenie swoich potrzeb, zadbanie o siebie – to cele jakie stawia się w terapii. Zadaniem specjalistów od uzależnień jest też pomoc w zrozumieniu zaistniałej sytuacji i roli osób współuzależnionych w niej.
Skutkiem alkoholizmu w rodzinie są też DDA – Dzieci Dorosłych Alkoholików. To osoby, które często są bardziej podatne na uzależnienie od alkoholu. Nie wychowały się w tradycyjnym modelu rodziny, więc mają problem, żeby założyć własną. Ich doświadczenia w relacjach interpersonalnych z bliskimi osobami, w okazywaniu uczuć, emocji są mocno zaburzone. To z kolei rodzi problem w tworzeniu własnych związków. DDA jako osoby współuzależnione również często potrzebują profesjonalnej pomocy także w swoim dorosłym życiu.
W naszej klinice odwykowej organizujemy spotkania dla osób współuzależnionych. Już nie musisz czuć się sam z problemem alkoholizmu w rodzinie.
Alkoholik zaprzecza swoim problemom z alkoholem, jego rodzina – początkowo również. Wszyscy członkowie najmniejszej komórki społecznej odsuwają na bok jakiekolwiek myśli związane z tym, aby zacząć szukać pomocy u specjalistów. Robią wszystko, aby chronić uzależnionego członka rodziny m.in. ze wstydu. Ograniczają więc jego kontakty z otoczeniem, wyręczają go w każdej możliwej sytuacji, aby tylko nie wydało się, że w ich rodzinie jest problem alkoholowy. Nie ma mowy o tym, aby kłótnie, awantury, ich skutki ujrzały światło dzienne. Tworzą swego rodzaju mur obronny, za którym jednak czują się coraz bardziej nieszczęśliwi i bezsilni. W tzw. fazie chaosu zaczynają wręcz tracić nadzieję na to, że rozwiążą ten problem. U dzieci zauważalne są już problemy emocjonalne. Z kolei współmałżonek akceptuje picie alkoholu męża czy żony i jeśli trzeba gdzieś go kryć z tego powodu, np. w pracy, robi to.
Koncentrując się nad tym, aby zmienić życie alkoholika, jego najbliżsi zapominają o własnych potrzebach, nie wspominając już o prawidłowym funkcjonowaniu rodziny, a zwłaszcza wychowaniu dzieci, pokazywaniu im właściwych wzorców rodzinnych, relacji między bliskimi osobami itd. Alkoholizm kształtuje postawy, działania: poddawanie się rytmowi życia alkoholika, nie pranie „rodzinnych brudów” na zewnątrz, nieświadome pomaganie w alkoholizmie – to część problemów jakie przysparza rodzinie nałóg.